Ollolai tenet orìgines antigas meda: su territòriu de sa bidda fiat abitadu dae su Neolìticu, comente mustrant sos iscavos de sa zona de Santu Basili, in ue est naschende unu parcu archeològicu de importu mannu. In Santu Basili e mescamente in su de "sa °onca frabi°a" (un amparu de 24m pro 4,50m, fraigadu in suta de duos montes), ant agatadu sete istratos diferentziados de repertos, cun bundàntzia manna de materiale tzeràmicu, chi documentat insediamentos dae su Neolìticu Mèdiu a s’Eneolìticu, finas a sos romanos.
Un’ipòtesi interessante narat chi Ollolai diat derivare dae Iolao, re de sos Iolaesos/Iliesos fuidos dae Troia cun Enea e naufragados in Sardinna. Paret chi s’ascusòrgiu de Iolao siat galu cuadu in su monte chi si narat pròpiu “s’As°isorzu".
Un’ipòtesi interessante narat chi Ollolai diat derivare dae Iolao, re de sos Iolaesos/Iliesos fuidos dae Troia cun Enea e naufragados in Sardinna. Paret chi s’ascusòrgiu de Iolao siat galu cuadu in su monte chi si narat pròpiu “s’As°isorzu".
Cunforme a sa traditzione Ollolai est istada a su tempus de s’imperadore Giustinianu, sa capitale de unu regnu barbaritzinu guvernadu dae Ospitone “dux Barbaricinorum” o “re pastore” (cumente lu cramant unos cantos istòricos), capu de sos sardos contra a sos invasores bizantinos. S’ischit pagu de custu re ma est documentada una lìtera chi l’at imbiadu papa Gregorio Magno in su 594 pro lu cumbìnchere a cunvertire sa gente sua a su Cristianèsimu.
Sa prima noa iscrita de Ollolai est in sa “Rationes Decimarum Italae Sardinia”, in ue sa bidda est numenada 5 bortas in s’elencu de sas biddas de sa diòtzesi de Santa Zusta chi bersaiant sas dètzimas a sa cùria de Roma in su sèculu XV. B’est finas in su “Codex Diplomàticus Sardiniae” in ue si nùmenat sa “Barbaria di Ollolà”. Custos iscritos cunfirmant sa traditzione istòricu-geogràfica chi inditat Ollolai comente capitale de sa Barbàgia omònima, e cumente una de sas curadorias de importu prus mannu de su Giuigadu de Arborea.
A pustis de sos giuigados, Ollolai intrat a fàghere parte de su Marchesadu de Aristanis.
A sa fine de su sèculu XV sa capitale antiga de sa barbàgia teniat 20.000 abitantes e fiat partzida in bighinados: s’amentant: “su Trighinzu”, “Moroniai”, “su Donnigheddu”, “Mirisone”, “Orroco°ina”, “su de Petzi” e Ollolai matessi.
A pustis de sos giuigados, Ollolai intrat a fàghere parte de su Marchesadu de Aristanis.
A sa fine de su sèculu XV sa capitale antiga de sa barbàgia teniat 20.000 abitantes e fiat partzida in bighinados: s’amentant: “su Trighinzu”, “Moroniai”, “su Donnigheddu”, “Mirisone”, “Orroco°ina”, “su de Petzi” e Ollolai matessi.
S.B.
Nessun commento:
Posta un commento